Etiket arşivi: Balance ScoreCard – Şirket Stratejisini Eyleme Dönüştümek

Kâr Merkezleri

Bir şirket içinde bulunan bütün bölümlerin birer kâr merkezi haline gelmesi kulağa çok cazip geliyor. Özellikle şirket iç hizmet bölümleri için (Mali İşler, İnsan Kaynakları, Bilgi İşlem, vs) kâr merkezi olmak çok uzak kavramlar. Ama konu üstüne uygulamaya yönelik birçok projelendirme yapılabilir, yapılıyor.

Örneğin Mali İşler bölümü Satış bölümünden gelen, işleme soktuğu her satış faturası için Satış bölümüne hizmet bedeli tarifesi uygulayabilir. Bu bedeller yıl sonunda Mali İşler bölümünün geliri, Satış bölümünün ise masrafları arasında görülür. Mali İşler para kazanmak için daha seri çalışırken, masraflarını kısmak çabasındaki Satış bölümü faturalandırma sürecine daha özenir, iade fatura, fatura iptali gibi problemleri daha az şirkete yaşatmaya çalışır.

Bir diğer örnek, İnsan Kaynakları bölümü bitirdiği her işe alım süreci için ilgili bölüme adeta bir danışmanlık firması gibi hizmet faturası kesebilir veya eğitime aldığı her çalışan için bağlı olduğu bölümden katılım bedeli talep edebilir. Bu sayede İnsan Kaynakları bölümü sadece masraf çıkartan bölüm olmaktan çıkar, masraf olarak algılanan birçok fonksiyonu üzerinden para kazanır hale gelebilir.

Ve elbette bütün bu bölümler arası alışveriş SMART hedefler çerçevesinde çalışırlır. Her bölüm kendisi için saptayacağı SMART hedefler ile hem diğer bölümlerle etkileşim/iletişimini, hem de şirket verimliliğini arttırmış olur.

Şirket Karnesi (Balanced Score Card)uygulamalarının, şirketlerin stratejileri ve misyonunun fiziksel ölçütler haline dönüştürülmesi süreci olduğunu daha önce belirtmiştim. İşte bu kapsamda kâr merkezi odaklı iyi kurgulanmış şirket iç süreçleri Şirket Karnesi uygulamalarını hedefine ulaştırmada dinamo görevi görebilir.

Günümüzde iş hayatının hızlı değişkenliği çok detaylı projelerin hayata geçse bile, uzun süre hayatta kalmasına imkan vermiyor. Bu nedenle de olası projelendirmelerin en basit nasıl işleyebileceği çok iyi düşünülmeli. … Ben düşünüyorum.

Strateji Haritaları

Strateji Haritaları2010’un ilk yazısını bir kitap tanıtımı olarak belirledim. Bu kitap benim gerek İnsan Kaynakları, gerekse stratejik iş yönetimi çalışmalarımdaki her zaman hareket noktamı oluşturuyor.

STRATEJİ HARİTALARI Gayrimaddi Varlıkları Maddi Sonuçlara DönüştürmekRobert S. Kaplan ve David P. Norton tarafından 2004 yılında kaleme alınmış. Kitap ikilinin 1996’da yayınlanan ‘Balance ScoreCard – Şirket Stratejisini Eyleme Dönüştümek‘ isimli kitaplarının geliştirilmiş, genişletilmiş, vaka çalışmalarıyla zenginleştirilmiş versiyonu.

Kitapta ilk dikkatimi çeken unsur, genel olarak son bir iki yıldır ‘Şirket Karnesi‘ veya ‘Kurumsal Karne’ olarak Türkçeleştirilen Balance Scorecard için ‘Dengeli Ölçüm Kartı‘ tanımlamasının kullanılması. Her ne kadar terminolojik birebir çeviri olarak ‘Dengeli Ölçüm Kartı’ doğru olsa da, ‘Şirket Karnesi’ bana göre daha ruh dolu, daha akılda kalıcı. Bu nedenle ben yazılarımda Şirket Karnesi tanımlamasını kullanmayı tercih edeceğim.

STRATEJİ HARİTALARI Gayrimaddi Varlıkları Maddi Sonuçlara Dönüştürmek‘ şirketlere strateji odaklı olmak için gerekli yönetim prensiplerini adım adım aktarırken, yönetici ve çalışanlara da dört perspektifte ( finansal, müşteri, iç süreçler, öğrenme-büyüme) şirket, bölüm ve bireysel performanların ölçüm setlerinin tespit edilme yollarını birçok vaka çalışmasıyla aktarıyor.

Norton ve Kaplan bu kitapla 1996’da yayınlanan ilk kitaplarına çok önemli üç ek getiriyorlar, yani Şirket Karnesi sistemini başarıyla geliştirmeye devam ediyorlar;

1. İç süreçler ve öğrenme ve büyüme perspektiflerinde değer üretiminin temel bileşenlerini açıklayan bir şablon,

2. Bir stratejinin dinamiklerini ifade eden değer üretme süreçlerini temel alan temalar,

3. Öğrenme ve büyüme perspektifindeki üç gayri maddi varlığı (insan sermayesi, bilgi sermayesi ve örgütsel sermaye) tanımlama, ölçümleme ve iç süreçler perspektifindeki stratejik süreçler ve amaçlarla uyumlaştırma için yeni çerçeve.

Kanımca kitabı bu derece cazip ve başarılı kılan teoriyi vaka çalışmaları ile son derece detaylı incelemesi ve öğretebilmesi. Hiçbir sarfedilmiş terim, metod, saptama, yönlendirme, tavsiye havada kalmıyor, bir yap-bozun parçaları gibi kitabın her bölümü birbirine eklenerek okuyucunun, uygulayıcının karşısına bütünü koyuyor.

‘STRATEJİ HARİTALARI Gayrimaddi Varlıkları Maddi Sonuçlara Dönüştürmek‘i sadece İnsan Kaynakları profesyonelleri değil, bütün üst ve orta kademe yönetici, girişimci ve patrona şiddetle tavsiye ediyorum.